Mosrespektimi i standardeve të ndërtimit përkeqësoi fatkeqësinë në Turqi, dyshojnë ekspertët

Revolta në Turqi po rritet lidhur me shqetësimet se zbatimi i dobët i rregulloreve të ndërtimit kontribuoi në shembjen e shumë ndërtesave në tërmetin e fundit shkatërrues, i cili deri tani është konfirmuar të ketë vrarë mbi 21,000 njerëz në Turqi dhe Siri. BBC ka konfirmuar se disa nga ndërtesat e shembura të ndërtesave të banimit janë ndërtuar së fundmi, transmeton Portalb.mk.

Një ndërtesë në Malatya përfundoi vitin e kaluar dhe një pamje nga ekrani i një reklame që u shfaq në mediat sociale thoshte se ishte ndërtuar në përputhje me rregulloret më të fundit sizmike dhe se ishin përdorur materiale të klasit të parë dhe mjeshtëri.

Edhe një ndërtesë banimi e ndërtuar së fundmi në Iskenderun tani është plotësisht e rrënuar. Kompania e ndërtimit që qëndron pas ndërtimit të saj njoftoi se ajo përfundoi në 2019.

BBC gjithashtu konfirmoi se një ndërtesë banimi e shkatërruar plotësisht në Antakya u hap në vitin 2019.

“Nga qindra ndërtesa që ndërtoi kompania ime në Hatay, fatkeqësisht dy u shembën. Tërmeti ishte aq i fuqishëm sa nuk ka pothuajse asnjë ndërtesë të paprekur në qytet”, thotë Servet Atlas, pronari i Sir-Al Construction.

Pavarësisht fuqisë së tërmetit, ekspertët thonë se ndërtesat e ndërtuara siç duhet duhet të jenë në gjendje ta përballojnë atë.

“Intensiteti maksimal i këtij tërmeti ishte i dhunshëm, por jo i mjaftueshëm për të rrëzuar ndërtesa të ndërtuara mirë. Në shumicën e vendeve, niveli i lëkundjeve ishte nën maksimum, kështu që mund të konkludojmë se nga mijëra ndërtesa që u shembën, pothuajse asnjë nuk përmbushi një kod të arsyeshëm sizmik të ndërtimit”, tha David Alexksander, profesor i planifikimit dhe menaxhimit të emergjencave në Kolegjin universitar në Londër.

Turqia ka shtrënguar standardet e ndërtimit pas tërmeteve gjatë 20 viteve të fundit dhe ato kërkojnë që betoni i përforcuar me çelik të cilësisë së lartë të përdoret në rajonet e prirura nga tërmeti. Megjithatë, këto rregulla përgjithësisht zbatohen dobët.

Nga vitet 1960 e në vazhdim qeveria turke ka lejuar disa herë legalizimin e ndërtimeve pa leje me pagesë. Kritikët kanë paralajmëruar prej kohësh se amnisti të tilla mbartin rrezikun e katastrofës në rast të një tërmeti të madh. Rreth 75.000 ndërtesa në zonën e prekur në Turqinë juglindore ishin legalizuar më parë.

Rregullore të rrepta ndërtimi zbatohen gjithashtu në Japoni. Kërkesat e sigurisë së ndërtesave ndryshojnë në varësi të qëllimit të ndërtesës dhe afërsisë së saj me zonat me rrezik më të madh nga tërmetet.

Tërmeti prej 7.8 ballësh, dy vendet i goditi në orët e para të mëngjesit të 6 shkurtit. Epiqendra e tërmetit ishte rreth 26 kilometra nga qyteti Nurdagi dhe rreth 33 kilometra larg qytetit Gaziantep, tha Shërbimi Gjeologjik amerikan.