Dokument dedikuar qeverisë së ardhme: gjërat që duhet ti bëni janë këto

Me propozime konkrete për krijimin e kushteve të domosdoshme për zgjedhje të lira dhe zgjidhjen e krizës politike në Maqedoni kanë dalë sot dhjetëra organizata joqeveritare. Dokumenti në të cilin janë shënuar zgjidhjet e çështjeve që tangojnë Maqedoninë si dhe reformat të cilat duhet ti zbatojë qeveria e ardhme e ekspertëve u prezantua sot në një konferencë në Shkup, njofton Portalb.mk.

“Qëllimi i dokumentit është të jep nxitje, drejtim, aktivitete të detajuara që janë të domosdoshme për kthimin e standardeve dhe vlerave demokratike për arritjen e progresit në disa fusha nga politika publike si dhe kthimin e besimit të qytetarëve në institucionet kryesore shtetërore.” tha Marko Troshanovski nga Instituti për Demokraci, Societas Civilis- Shkup duke shtuar se për të gjitha instrumentet e propozuara është përcaktuar periudhë kohore në të cilën ato duhet të zbatohen, duke u nisur nga ato urgjente: deri në 3 muaj, afatshkurtra: deri në 6 muaj dhe afatmesme: më shumë se 6 muaj.

Një nga OJQ-të që ka dhënë sugjerime për përpilimin e zgjidhjeve është edhe Asociacioni qytetarë “Most”. Darko Aleksov nga “Most” tha se për të pasur zgjedhje kredibile dhe të ndershme duhet të vazhdohet me reformën e Komisionit Shtetëror Zgjedhor, pastrimin e Listës Zgjedhore dhe ndarjen e shtetit nga partitë politike, njofton Portalb.mk.

“Duhet të ndryshohet edhe mënyra me të cilën zgjidhen deputetët, me lista të mbyllura. Deputetët nuk përgjigjen para qytetarëve dhe as që e ndjejnë këtë përgjegjësi para tyre, por para udhëheqësve partiakë, prandaj në listat e deputetëve ka persona besnikë ndaj partisë e jo persona kompetentë. Votimi në diasporë është gjithashtu i kontestueshëm, pasi që nuk ka qasje të barabartë në vendvotim si dhe nga aspekti i kohëzgjatjes së qëndrimit në diasporë si kusht për votim. Ne duhet ta ndryshojmë sistemin sepse numrat e tillë fiktiv në Listën Zgjedhore janë si pasojë e sistemit të keq” tha mes tjerash Aleksov.

Edhe pse mediat duhej të diskutoheshin të parat në Përzhinë, për to ende nuk ka zgjidhje, prandaj ende nuk ka ndryshuar qasja klienteliste e tyre ndaj funksionarëve, u shpreh Snezhana Trpevska nga Instituti për studime të komunikimeve, njofton Portalb.mk.

“Është e patjetërsueshme të kemi pavarësi të trupit rregullator nga partia në pushtet, duhet të ndërpritet lidhja klienteliste mes mediave kryesore komerciale ndaj funksionarëve partiak, të dënohet përhapja e gjuhës së urrejtjes dhe diskriminimit në transmetuesit publik si dhe të sigurohet puna e lirë dhe pa sulme ndaj gazetarëve, janë këto disa çështje për të cilat ne kemi ofruar program si të zgjidhen” tha mes tjerash Trpevska.

Maqedonisë i mungon transparenca dhe disiplina fiskale, vendi duhet të bëjë ndryshme serioze në strukturën e sistemit për financa publike, tha Branimir Jovanoviq, ekspert ekonomik.

“Aktivitetet që duhet ti realizojë Ministria e Financave në këto tre muaj janë: rebalanc të buxhetit të 2016-tës, publikim të planeve buxhetore mujore dhe raporteve për harxhimin e buxhetit, të vendos kontroll mbi huamarrjen e Qeverisë” tha mes tjerash Jovanoviq.

Ndërkaq, Bojan Mariçiq nga Qendra Maqedonase për Arsimim Evropian tha se duhet urgjentisht të sigurohet një kornizë ligjore për të drejtën e tubimit paqësore sipas standardeve evropiane sepse, si që është situata tani, sipas tij, më shumë shkelen të drejtat e qytetare për të protestuar apo për të bë referendum se sa që u sigurohen të njëjtat, njofton Portalb.mk.

Fushat në të cilat dokumenti me titull “Propozim për reforma urgjente demokratike” i prezantuar sot, sugjeron reforma urgjente dhe afatmesme janë: financat publike dhe ekonomia, gjyqësori, lufta kundër korrupsionit, zgjedhjet dhe sistemi zgjedhor, mediat, administrata publike, kontrolli mbi policinë dhe agjencitë për siguri dhe kundërzbulim.