SHBA, afera me dokumentet sekrete po bëhet më e madhe, disa prej tyre janë manipuluar
Çfarë dihet për aferën me dokumentet e zbuluara nga SHBA deri më 10.04.2023? Çështja filloi të zhvillohet që në 28 shkurt, kur u zbuluan dokumentet e para. Deri më tani janë zbuluar rreth 100 dokumente, disa prej të cilave janë nga Pentagoni dhe i referohen luftës në Ukrainë. SHBA spiunoi të gjithë, përveç Moskës dhe Kievit dhe aleatëve të tjerë më të afërt… Vlerësimet e pasojave nuk janë ende përfundimtare. Por informacioni duket shumë i besueshëm, se të paktën disa dokumente janë manipuluar dhe janë të destinuara për dezinformim shkruan Vërtetmatësi.
Sipas mediave amerikane, afera ka nisur në fund të shkurtit. Kësti i parë i dokumenteve u publikua më 28 shkurt dhe i dyti më 2 mars.
“Fotot e të paktën disa dhjetëra faqeve me dokumente tejet konfidenciale janë publikuar më 28 shkurt dhe 2 mars në platformën e mesazheve “Discord”, e cila është e njohur në mesin e lojtarëve”, shkruan Radio Evropa e Lirë (10.04.2023) në gjuhën maqedonase.
Informacioni i parë në RMV erdhi më 7 prill, kur u njoftua nga disa media në zonën maqedonase se dokumentet e Pentagonit ishin zbuluar në rrjetet sociale. Mediat i referohen agjencive botërore dhe gazetës “New York Times”, e cila më 6 prill zbuloi se dokumentet e zbuluara ishin të disponueshme në rrjetet sociale Telegram dhe Twitter, “që kur ato u publikuan për herë të parë në forumin “4chan” një ditë më parë, nga aty për të arritur në Twitter dhe Telegram” (REL).
Mund të ketë edhe dezinformata, sepse disa dokumente janë ndryshuar
Vlerësimet fillestare ishin se mund të ishte një përpjekje për dezinformim dhe pjesë e lojërave të inteligjencës, veçanërisht nga inteligjenca ruse, pasi disa nga dokumentet ishin ndryshuar.
Ndryshimet tregojnë një përpjekje të mundshme për të përhapur dezinformata të drejtuara nga Moska, sipas analistëve. Por, publikimi i disa dokumenteve origjinale, të cilat përfshijnë fotografi të grafikëve të dërgesave të armatosura të pritshme, vlerësime të fuqisë së batalionit dhe planeve të tjera, paraqesin shkelje të konsiderueshme të sigurisë nga shërbimet e inteligjencës amerikane, shkruan gazeta, transmeton A1On.mk.
Është e paqartë se si përfunduan dokumentet në rrjetet sociale. Por ajo që dihet është se kanalet pro-Kremlinit kanë filluar t’i shpërndajnë ato, sipas analistëve ushtarakë, të cilët paralajmërojnë se dokumentet e publikuara nga burimet ruse mund të jenë modifikuar në mënyrë selektive për të paraqitur dezinformata të mbështetura nga Kremlini.
Më shumë informacion nga dita e parë e zbulimit të aferës mund të lexoni në një rubrikë të mediave online që mund të gjenden në agregatorin e lajmeve Time.mk të datës 7 prill.
Mbi 100 dokumente të publikuara
Mirëpo, tashmë gjatë fundjavës u bë e qartë se “djalli e mori shakanë”, pra se është një nga skandalet më të mëdha të inteligjencës amerikane, d.m.th se rrjedhja është e një natyre të madhe.
Përkatësisht, më 8 dhe 9 prill, në rrjetet sociale Telegram dhe Twitter është publikuar një valë e dytë e të dhënave të inteligjencës. Një pjesë e mediave në Maqedoni, duke iu referuar sërish “New York Times”, shkruajnë për shifrat e dosjeve të zbuluara dhe për shqetësimin e madh, jo vetëm në Uashington:
Siç raporton New York Times, analistët e njohur me shkallën e rrjedhjes së informacionit të klasifikuar thonë se me sa duket janë publikuar më shumë se 100 dokumente, të cilat, në varësi të nivelit të fshehtësisë, mund të jenë shumë të dëmshme.
Një zyrtar i lartë i inteligjencës amerikane e quajti rrjedhjen “një makth për Pesë Sytë”, duke iu referuar Shteteve të Bashkuara, Britanisë së Madhe, Australisë, Zelandës së Re dhe Kanadasë, të cilët e quajnë aleancën e tyre të inteligjencës dhe ndarjen e të dhënave të ndjeshme të inteligjencës, aleanca “Pesë Sytë”. Raporton Sloboden Peçat 08.04. 2023.
Tashmë të hënën, më 10 prill, në hapësirën mediatike maqedonase dolën detaje të reja për atë që u zbulua. Jo vetëm detaje për situatën në front në Ukrainë, por edhe për kapacitetet e ushtrisë ukrainase. Por për ta bërë situatën edhe më të komplikuar për Uashingtonin, dokumentet e zbuluara tregojnë se strukturat e ushtrisë dhe inteligjencës amerikane kanë spiunuar edhe aleatë të ngushtë, si Izraeli, Koreja e Jugut, zyrtarë ukrainas, përfshirë presidentin Volodymyr Zelensky, etj.
Vërtetim i manipulimit të një pjese të dokumenteve
Dojçe Vele në gjuhën maqedonase të hënën (10.04) publikoi detaje për disa aspekte të aferës. Ndër të tjera, DV shkruan se të paktën disa nga dokumentet janë manipuluar, edhe pse në përgjithësi kjo çështje ende nuk është zgjidhur:
“Është e paqartë nëse të gjitha dokumentet e publikuara janë të vërteta. Sipas televizionit “CNN”, këtë e kanë konfirmuar përgjithësisht bashkëpunëtorë të qeverisë amerikane, por “Washington Post”, e cila i referohet edhe informacioneve të autoriteteve, pretendon se disa nga dokumentet janë ndryshuar. Kjo shkon në drejtim të konkluzioneve të rrjetit kërkimor “Bellingket”, ekspertët e të cilit arritën të vërtetojnë se të paktën një pjesë e përmbajtjes së dokumenteve më pas është manipuluar”, shkruan DV.
I njëjti burim thotë se ende nuk dihet se kush dhe si i ka shpërndarë dokumentet:
“Mbetet e paqartë se kush i publikoi dokumentet, të cilat në fillim të muajit mars u shfaqën fillimisht në platformën “Discord”, të preferuar mes lojtarëve online dhe më pas u përhapën përmes rrjetit “4chen”, derisa u shfaqën edhe në Twitter dhedhe në kanalet ruse Telegram. Shumica e dokumenteve u fshinë shpejt. Departamenti Amerikan i Drejtësisë ka hapur një hetim dhe fokusi është kryesisht në vetë SHBA. Ndoshta mijëra anëtarë të autoriteteve kishin akses në dokumente, tha një bashkëpunëtor i Pentagonit për “Washington Post”,shkruan DV më 10.04.2023.
Dhe një ish-zyrtar i lartë i Pentagonit beson se përgjegjësia bie mbi një shtetas/a amerikan që punon në një nga institucionet që mban dokumente të tilla:
“Hetimi është përqendruar në supozimin se dokumentet kanë ‘rrjedhur’ nga Shtetet e Bashkuara, sepse shumë nga dokumentet e lëshuara ishin vetëm në duart e amerikanëve”, tha për Reuters ish-zyrtari i lartë i Pentagonit, Michael Mulroy. “Shumë nga dokumentet janë fotografuar, duke sugjeruar se kjo është bërë qëllimisht nga dikush që donte të dëmtonte përpjekjet e Ukrainës, Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s,” tha Mulroy, raporton MakFax.
Lajmi shton se hetimi po zhvillon disa teori, nga të cilat bien në sy rrjedhjet nga një “i pakënaqur” apo një “nishan”.
Nuk mund të përjashtohet dezinformata kundër interesave amerikane
Mirëpo, siç shkruan Meta.mk (10.04.2023), autoritetet amerikane nuk e përjashtojnë mundësinë që pas vjedhjes të qëndrojnë elementë pro-rusë dhe as që metoda e përpunimit të ketë për qëllim mashtrimin e hetimeve dhe përhapjen e dezinformatave:
“Zyrtarët amerikanë thanë se hetimi ishte në fazat e tij të hershme dhe se ata që e drejtonin nuk e kishin përjashtuar mundësinë që elementë pro-rusë të qëndronin pas rrjedhjes së dokumenteve, të konsideruara si një nga shkeljet më serioze të sigurisë që nga viti 2013.
Dy zyrtarë amerikanë i thanë Reuters dje se nuk përjashtojnë mundësinë që dokumentet të jenë krijuar për të mashtruar autoritetet hetimore rreth origjinës së tyre ose për të përhapur informacione të rreme që mund të dëmtojnë interesat e sigurisë së Shteteve të Bashkuara”, shkruan Meta.
Kur gjithçka bëhet së bashku, shumë gjëra janë ende të paqarta. Ka shumë gjasa, siç është konfirmuar nga disa burime, që në të gjithë operacionin të ketë manipulim të një pjese të dokumenteve dhe dezinformim të qëllimshëm. Thellësia dhe kompleksiteti i pasojave nuk janë hulumtuar sa duhet. Një media, pa dhënë detaje, raportoi se gjeneralët ukrainas tashmë kanë filluar të ndryshojnë planet, por nuk kanë dhënë detaje, ndërsa ka pasur reagime me mohime apo kërkesë për gjetjen e përgjigjeve nga Izraeli dhe Koreja e Jugut.
Sido që të jetë, siç shkruan Radio Evropa e Lirë, publikimi i dokumenteve ndërlikon marrëdhëniet me SHBA-në me aleatët e saj dhe vetë dokumentet treguan se Shtetet e Bashkuara janë të depërtuara thellë në shërbimet ruse të sigurisë dhe ushtarake, të cilat mund të përfitojnë nga Moska për të mbyllur kanalet nga të cilat rrjedhin dokumentet.
