Kongresmeni amerikan: Kryeprokurori i Bullgarisë kërcënon stabilitetin e NATO-s
Kongresmeni i SHBA-ve Warren Davidson i bëri thirrje Departamentit të Thesarit të SHBA-ve të enjten (22 dhjetor) të ndërmarrë veprime kundër kryeprokurorit bullgar Ivan Geshev për “veprime korruptive” që kërcënojnë “stabilitetin dhe sigurinë e aleatëve të NATO-s në Evropë”, zbulon një dokument i siguruar nga EURACTIV.
Davidson, kongresmeni republikan dhe anëtar i Komitetit të Shërbimeve Financiare të Dhomës së Përfaqësuesve, i dërgoi letër Sekretares së Thesarit, Janet Yellen, duke paralajmëruar se “shumica e ndikimit malinj rus është përqendruar në Evropën Juglindore, duke përfshirë midis vendeve të NATO-s si Bullgaria” dhe se ” mospërfillja e hapur e sanksioneve amerikane nga Prokurori i Përgjithshëm bullgar është i papranueshëm dhe duhet të adresohet”.
EURACTIV thirri zyrën e kongresmenit Davidson për të verifikuar vërtetësinë e letrës, të cilën ai e konfirmoi në një postim në Twitter.
Në letër, kongresmeni Davidson i referohet artikullit të EURACTIV mbi vendimin e një gjykate bullgare se akti Magnitsky i SHBA-ve nuk mund të zbatohet në Bullgari.
Në qershor 2021, Zyra e Departamentit të Thesarit të SHBA-së për Kontrollin e Pasurive të Huaja (OFAC) sanksionoi tre bullgarë dhe rrjetet e tyre që përfshinin 64 subjekte për korrupsion.
Masa ishte pjesë e aksionit më të madh Global Magnitsky të ndërmarrë në një ditë të vetme, duke synuar më shumë se 65 individë dhe subjekte për aktet e tyre të rëndësishme të korrupsionit në Bullgari.
Aksioni kishte në shënjestër manjatin e shquar bullgar të lojërave të fatit Vasil Bozhkov, ish-deputetin dhe manjatin e medias Delyan Peevski dhe zëvendës-shefin e Byrosë Kombëtare për Kontrollin e Pajisjeve Speciale të Grumbullimit të Inteligjencës, Ilko Zhelyazkov.
Bozhkov dyshohet se u dha ryshfet zyrtarëve të qeverisë në disa raste. Këta zyrtarë përfshijnë një lider politik aktual dhe ish-kryetarin e Komisionit Shtetëror për lojërat e fatit tashmë të shfuqizuar, njoftuan SHBA.
Peevski është një manjat mediatik që ka shërbyer më parë si deputet bullgar dhe shpesh ka qenë i lidhur me korrupsionin, duke përdorur shitjen e ndikimit dhe ryshfet për t’u mbrojtur nga shqyrtimi publik dhe për të ushtruar kontroll mbi institucionet dhe sektorët kryesorë në shoqërinë bullgare, sipas Thesarit të SHBA-ve.
Thuhet se Peevski përdori Zhelyazkov për të kryer një skemë ryshfeti që përfshin dokumente rezidence bullgare për të huajt dhe ryshfet zyrtarët e qeverisë me mjete të ndryshme në këmbim të informacionit dhe besnikërisë së tyre, pretendoi SHBA-ja.
Në letrën e tij, Davidson shkroi se personat e caktuar sipas aktit Magnitsky shantazhuan ministrat në detyrë me akuza penale nga zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Bullgarisë.
“Armatizimi i zyrës së lartë të prokurorëve në favor të krimit të organizuar dhe korrupsionit është një stabilitet serioz i një aleati të rëndësishëm të NATO-s, dhe në përgjithësi, rajonit të Ballkanit,” shkroi Davidson.
Ai shprehu keqardhjen që “kemi parë vetëm përshkallëzim në sjelljen e keqe të gjyqësorit bullgar” që nga marsi i vitit 2021, kur Komisioni i Senatit për Marrëdhëniet me Jashtë lëshoi një deklaratë dypartiake duke dënuar “korrupsionin e vazhdueshëm, rënien e lirisë së medias, politizimin e gjyqësorit”.
Më 4 mars 2021, dy senatorë amerikanë nga Komiteti i Punëve të Jashtme lëshuan një deklaratë të përbashkët historike se korrupsioni i shfrenuar, mungesa e lirisë së medias dhe politizimi i sistemit gjyqësor kërcënojnë marrëdhëniet midis SHBA-së dhe Bullgarisë.
Deklarata është nënshkruar nga kryetari i Komisionit për Punë të Jashtme të Senatit të Kongresit Amerikan, Bob Menendez dhe senatori Jim Risch.
Dy senatorët shkruan se SHBA do të mbështesë veprimet për të rivendosur pavarësinë e medias dhe sundimin e ligjit në Bullgari. Presidenti bullgar Rumen Radev e përshkroi vlerësimin e dy politikanëve amerikanë si “dërrmues”, ndërsa partia e qendrës së djathtë GERB, në pushtet në atë kohë, u përpoq ta nënçmonte atë.
Vetëm katër muaj më vonë, Departamenti i Thesarit i SHBA vendosi sanksione sipas aktit global Magnitsky kundër Peevskit dhe Bozhkovit.
Zyra e prokurorit bullgar filloi hetimet për akuzat për korrupsion të SHBA-së, por nuk gjeti asnjë. Hetimet ndaj Peevskit u ndërprenë saktësisht një vit më vonë me argumentin se prokurorët nuk kishin zbuluar asnjë provë për krimin e kryer.
Geshev ka thënë se sanksionet Magnitsky janë një mjet administrativ dhe politik i SHBA-së që nuk prodhon efekt ligjor të detyrueshëm në Bullgari.
Kongresmeni Davidson shkroi se “raportet për veprimet korruptive të Prokurorit të Përgjithshëm bullgar, Ivan Geshev, janë me shqetësim të veçantë”.
“Infrastruktura kritike bullgare dhe kompanitë e mbrojtjes transferohen në mënyrë rutinore te bankat e sanksionuara ruse dhe elementë të tjerë të korruptuar, pavarësisht sanksioneve.”
Ai vuri në dukje gjithashtu se gazetarët investigativë bullgarë duhej të paralajmëroheshin nga ambasada e SHBA-së për një kërcënim të afërt vetëm disa ditë pasi ata raportuan akuza korrupsioni kundër Geshev.
“Këto veprime kërcënojnë drejtpërdrejt stabilitetin dhe sigurinë e aleatëve të NATO-s në Evropë dhe synojnë të minojnë aktin Magnitsky… Mosrespektimi i hapur i sanksioneve amerikane nga Prokurori i Përgjithshëm bullgar është i papranueshëm dhe duhet trajtuar”, shkroi kongresmeni.
