Lija e majmunëve, OBSH-ja punon për udhëzime
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) po punon për të hartuar udhëzime të mëtejshme për frenimin e përhapjes së lisë së majmunëve, mes shqetësimeve se rastet mund të rriten më tej gjatë muajve të verës, kështu bëri të ditur një këshilltar i lartë i agjencisë së OKB-së, transmeton Zëri i Amerikës.
“Teoria mbi të cilën po mbështetet OBSH-ja, bazuar në rastet e identifikuara deri tani, është se përhapja po nxitet nga kontakti seksual”, tha David Heymann, kryetar i Grupit Këshillimor Strategjik dhe Teknik të OBSH-së për rreziqet e infektimeve që mund të kthehen në pandemi dhe epidemi.
Lija e majmunit është një sëmundje infektive zakonisht e lehtë që haset kryesisht në pjesë të Afrikës perëndimore dhe qendrore.
Ajo përhapet nga kontakti i ngushtë, që do të thotë se mund të frenohet relativisht lehtë përmes masave të tilla si vetëizolimi dhe higjiena.
Përhapja në 11 vende ku ajo nuk haset zakonisht, është shumë e pazakontë, sipas shkencëtarëve. Më shumë se 100 raste të konfirmuara ose të dyshuara janë raportuar deri tani, shumica prej tyre në Evropë.
Dr. Heymann, profesor në Univeresitetin e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, tha se ekspertët ka të ngjarë të japin më shumë udhëzime për vendet në ditët në vijim.
Zyrtarët shëndetësorë në disa vende kanë paralajmëruar se rastet mund të rriten më tej në grumbullimet dhe festivalet e mëdha verore.
“Ajo që duket se po ndodh është se (lija e majmunit) është futur në popullatë përmes transmetimit seksual dhe po përhapet si infeksionet seksualisht të transmetueshme, gjë që ka përforcuar përhapjen e saj në mbarë botën,” tha Dr. Heymann.
Ai tha se takimi i OBSH-së u thirr “për shkak të urgjencës së situatës”. Grupi që ai drejton nuk shpall emergjencat e shëndetit publik me shqetësim për gjithë botën, gjendja më e lartë e alarmit të OBSH-së, e cila aktualisht zbatohet për pandeminë Covid-19.
Dr. Heymann tha se komiteti ndërkombëtar i ekspertëve diskutoi se çfarë duhet të studiohet në lidhje me shpërthimin dhe t’i komunikohet publikut, përfshirë nëse ka ndonjë përhapje asimptomatike, cilat janë grupet e rrezikuara dhe cilat janë rrugët e ndryshme të transmetimit.
Ai tha se kontakti i ngushtë ishte rruga kryesore e transmetimit të virusit pasi plagët në lëkurë që janë tipike të sëmundjes janë shumë infektive. Për shembull, prindërit që kujdesen për fëmijët e sëmurë janë në rrezik, si dhe punonjësit e shëndetësisë. Kjo është arsyeja pse disa vende kanë filluar të vaksinojnë ekipet që trajtojnë pacientët me line e majmunit duke përdorur vaksina për linë, një virus i ngjashëm.
Shumë nga rastet aktuale janë identifikuar në klinikat e shëndetit seksual.
Sekuenca paraprake e gjenomeve tek një sërë rastesh në Evropë ka sugjeruar një ngjashmëri me llojin që u përhap në një mënyrë të kufizuar në Britani, Izrael dhe Singapor në vitin 2018.
Dr. Heymann tha se ishte “biologjikisht e besueshme” që virusi që atëherë të kishte qarkulluar jashtë vendeve nga ku e ka origjinën, por nuk kishte rezultuar në shpërthime të mëdha si rezultat i bllokimeve të COVID-19, distancës sociale dhe kufizimeve të udhëtimit.
Ai theksoi se shpërthimi i lisë së majmunëve nuk u ngjan ditëve të para të pandemisë Covid-19 sepse nuk transmetohet aq lehtë. Ata që dyshojnë se mund të jenë ekspozuar ose që po shfaqin simptoma, duke përfshirë kruarjen e lëkurës dhe temperaturën, duhet të shmangin kontaktin e ngushtë me të tjerët, tha ai.
Biden: Secili duhet të jetë i shqetësuar për linë e majmunëve
Presidenti amerikan, Joe Biden, ka thënë se “secili duhet të jetë i shqetësuar” për shpërthimin global të lisë së majmunëve, pasi po shtohet numri i rasteve me këtë virus.
“Jemi duke punuar shumë për të kuptuar se çfarë duhet të bëjmë”, tha Biden.
Komentet e tij kanë ardhur teksa virusi vazhdon të përhapet dhe Izraeli e Greqia janë dy shtete që kanë raportuar rastet e para.
Kjo sëmundje infektuese është raportuar më herët vetëm në mesin e njerëzve me lidhje në Afrikën Qendrore dhe atë Perëndimore.
Mirëpo në javët e fundit ka pasur raportime për raste të tilla në Britani, Spanjë, Portugali, Itali, Shtetet e Bashkuara, Suedi, Kanada, Australi dhe vende tjera.
Virusi është identifikuar fillimisht te kafshët e egra dhe përcillet me gunga në trup, ethe dhe temperaturë.
Shkalla e vdekshmërisë nga kjo sëmundje është nga 1 deri në 10 për qind, dhe shumica e vdekjeve raportohen te pacientët e rinj.
Aktualisht nuk ka trajtim për linë e majmunëve, mirëpo vaksinat kundër llojeve tjera të lisë besohet se ofrojnë mbrojtje nga ky virus.