Zëvendësguvernatorja Mitreska: Pritet stabilizim i çmimeve globale të ushqimit dhe energjensëve

Nëse presim rritje të çmimit të naftës prej 4 për qind në tetor, tani pritjet për këtë vit janë rreth 50 për qind, te ushqimi pritej stagnim, ndërsa tani rritje dyshifrore, tha në një intervistë zëvendësguvernatorja e Bankës Popullore, Ana Mitreska në intervistën për “Utrinski brifing“, duke shtuar se shoku i shkaktuar nga lufta në Ukrainë mbi çmimet e produkteve primare në bursat botërore ka kontribuar edhe në rritjen e normës së inflacionit në vendin tonë, transmeton Portalb.mk.

Megjithatë, zëvendësguvernatori theksoi se pas rritjes globale, institucionet ndërkombëtare presin stabilizim të çmimeve të energjensëve dhe ushqimeve, përkatësisht inflacionit të importuar. Ajo shtoi se një presion në rënie mbi çmimet ka të ngjarë të shkaktojë një ndryshim në sjelljen e konsumatorëve dhe në përputhje me këto pritje, inflacioni pritet të stabilizohet në rreth tre për qind vitin e ardhshëm.

Sa i përket rritjes së projeksionit për normën e inflacionit për këtë vit në projeksionet e prillit të Bankës Popullore, Mitreska theksoi se ky është trend global, si dhe se të njëjtët faktorë të përbashkët ndikojnë në ciklin e inflacionit në të gjitha vendet.

“Pothuajse nuk ka vend në të cilin nuk ka rritje të inflacionit. Ka faktorë të përbashkët që ndikojnë në ciklin e inflacionit në të gjitha vendet e botës, veçanërisht në Evropë. Vitin e kaluar ishin efektet e pandemisë, ngadalësimi i zinxhirëve të furnizimit, rritja e kostove të transportit, ndërprerja e zinxhirëve dhe më saktë mospërputhjet e ofertës dhe kërkesës. Kjo u pasua nga rritja e çmimeve të energjensëve, veçanërisht e energjisë elektrike, në fund të vitit të kaluar si rezultat i agjendës së tranzicionit të gjelbër, dhe më pas këto probleme u thelluan më tej me konfliktin ruso-ukrainas, i cili çoi në mënyrë të pashmangshme në një rritje të nivelit të çmimeve te të gjitha këto produkte. Këta janë faktorë të përbashkët global që ndikojnë në inflacion”, tha zëvendësguvernatorja Mitreska.

Ndër të tjera, zëvendësguvernatorja theksoi se nëse analizojmë inflacionin tonë mesatar në muajin prill prej 8.4 për qind, gjysma vjen si pasojë e rritjes së çmimeve të ushqimeve, duke shtuar se çmimet e ushqimeve vendase janë të lidhura kryesisht me çmimet e importit dhe drejtpërdrejt përmes produkteve të gatshme, por edhe nëpërmjet rritjes së çmimeve të lëndëve të para, karburanteve.

“Çmimet e ushqimeve vendase po rriten edhe nën ndikimin e faktorëve globalë, rritjes së çmimeve të mallrave dhe energjisë. Njëzet për qind e rritjes është për shkak të energjensëve dhe aty kemi pothuajse tërësisht komponentë të importuar. Inflacioni bazë është përshpejtuar gjithashtu, por nëse shikoni strukturën e tij, pjesa më e madhe e këtij përshpejtimi është për shkak të presioneve të importuara. Çmimet e lëndëve të para po rriten, çmimet e ushqimeve dhe energjensëve dhe po kalojnë në çmime të tjera”, tha zëvendësguvernatorja.

Mitreska shtoi se shumica e asaj që po ndodh me inflacionin në vendin tonë janë lëvizje të importuara, duke shtuar se këto konkluzione nuk bazohen vetëm në monitorimin e lëvizjeve, por në bazë të analizave rigoroze që vërtetojnë këta faktorë dhe burime të rritjes së inflacionit, duke konstatuar se presioni nga kërkesa e brendshme për momentin është e vogël.