Në mbledhjen e ministrave të punëve të jashtme të Bashkimit Evropian, që u mbajt sot në Luksemburg, nuk është marrë vendim se, a ti jepet ose jo data për nisjen e negociatave me Bashkimin Evropian (BE) Republikës së Maqedonisë së Veriut (RMV) dhe Shqipërisë. Holanda mbetet ende në vendimin fillestar, e kurse eurokomesari për Zgjerim në largim, Johanes Han ka ndezur alarmin se, Rusia, Kina dhe Turqia janë të pranishme me agjendat antievropiane, transmeton Portalb.mk.
Epilogun jo në favor të të dy shteteve pretendente dhe për politikën e BE-së, e kanë ndikuar:
- Franca – e cila ka qenë kundër dhënies së datës për të dy shtetet, për shkak të mospërmbushjes së reformave,
- Holanda – e cila ka kërkuar që të dy shtetet të trajtohen ndarazi, e jo si pako, për shkak, se ajo është e bindur për RMV-në, e kurse jo për Shqipërinë, dhe në fund
- Finlanda – e cila si kryesuese me BE-në, ka kërkuar që paralelisht me procesin e dhënies së datës, të zhvillohen reforma në BE – futja e metodologjisë së re të procesit të zgjerimit, ndërkohë që mbledhja ndërqeveritare të mbahet në gjysmën e parë të vitit 2020-s.
Vendimi final pritet të merret më data 17 dhe 18 tetor, në Samitin e BE-së. E deri te ajo, kanë qenë Holanda, e cila edhe pas Mbledhjes ministrore, ka përsëritur qëndrimin fillestar.
“Jemi të bindur se, Maqedonia e Veriut do t’i përmbush kushtet. Shqipërinë e pret edhe shumë punë”, tha ministri i Punëve të Jashtme i Holandës, Stef Bllok pas Mbledhjes ministrore.
“We have confidence that North Macedonia will meet the conditions; Albania has more work to do.”@ministerBlok speaking after #FAC on #EUaccession pic.twitter.com/nrjGiyBTrA
— Netherlands at the EU (@NLatEU) October 15, 2019
Më i revoltuari nga epilogu i sotshëm duket se është eurokomesari për Zgjerim në largim, Johanes Han. Nëpërmjet një sërë reagimesh të njëpasnjëshme, ka alarmuar se, Rusia, Kina dhe Turqia janë ende prezentë me agjendat e tyre.
“Hapja e negociatave me Maqedoninë e Veriut është vendim strategjik në interes të BE-së. Dhe ajo është lidhje paqësore e kontinentit evropian. Ballkani Perëndimor tashmë është pjesë e BE-së. Nëse e ndërpremë lidhjen tonë me Ballkanin Perëndimor, do të jetë fatale, gabim strategjik. Rivalët si Rusia, Kina dhe Turqia janë aty me agjendën e tyre politike, e cila nuk është kompatibile me vlerat dhe standardet e BE-së”, tha Hani.
To stop our engagement in the #WB would be a fatal, strategic mistake! Competitors like #Russia, #China and #Turkey are already there with a political agenda that is not compatible with #EU values and standards” 2/2
— Johannes Hahn (@JHahnEU) October 15, 2019
Nga ana tjetër, kryeministri i RMV-së, Zoran Zaev ka paralajmëruar se drama do të vazhdojë deri në fund.
“Drama do të jetë deri në momentin e fundit. Vendimi përfundimtar, sipas vlerësimit tim do të sillet nga liderët e shteteve”, tha Zaevi.
Përndryshe, krahas datës, temë diskutimi në Mbledhjen ministrore ka qenë edhe çështja e bregzitit.
Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut i duhet perspektiva e anëtarësimit
Josef Janning, drejtues i zyrës së Berlinit të Këshillit Evropian për Marrëdhëniet e Jashtme që i kushtohet politikës së jashtme europiane, e kupton shqetësimin e Francës.
“Francezët kanë qenë gjithmonë të shqetësuar se Bashkimi Evropian përmes shtimit të anëtarëve do të dëmtohej dhe në fund do të mbetej vetëm tregu, e nëse mbetet vetëm tregu, atëherë as ai nuk do të mbetej një ditë… Po të hedhësh vështrimin pas, mund të thuash, se kjo frikë nuk ishte aq e paargumentuar”, thekson Janning për radion gjermane, “Deutschland Funk”.
Megjithatë eksperti nuk sheh rrugë tjetër për BE, veç çeljes së negociatave.
“Duhet parë edhe ana tjetër, nëse nuk ka një qëllim, një perspektivë të besueshme anëtarësimi, atëherë për aktorët politikë aty bëhet e vështirë, për të mos thënë se bëhet shumë e vështirë t’i qëndrojnë kursit për t’i afruar vendet e tyre në mënyrë konsekuente në drejtim të BE.” Sipas tij, fillimi është i lehtë, por më pas puna bëhet serioze dhe pikërisht në këtë fazë duhet vullneti i fortë politik për t’iu mbetur besnik reformave. Në këtë kuptim ndihmon shumë perspektiva e anëtarësimit”, tha Janning.
Ndërkaq, njohësja e politikave evropiane, pjesëtare e Institutit për Politika Evropiane (IPE), Simonida Kacarska, ka notuar tre faktorë të cilët mund të ndikojnë në mosmarrjen e datës për nisjen e negociatave anëtarësuese me BE-në për RMV-në:
- Pikëpamjet mbi përvojën e zgjerimit të mëparshëm, ku për disa shtete tashmë anëtare, në BE ka pakënaqësi për sundimin e ligjit. Sipas saj, skepticizmi për sundimin e ligjit vjen si rezultat i moskrijimit të një instrumenti potencial për këtë qëllim.
- Pakënaqësia nga rezultati i deritashëm me vendet që negociojnë aktualisht, siç përmend ajo rastin me Malin e Zi dhe Serbinë.
- Ngarkesa e procesit të zgjerimit të BE-së me debatin e zgjerimit dhe thellimit që, sipas saj po aktualizohet edhe me fillimin e një cikli të ri institucional në BE që nuk ka ardhur ende. Si pengesë, ajo e paraqet edhe mosvotimin apo zvarritjen e votimit të përbërjes së re të Komisionit Evropian.
Kryesimi i Finlandës me BE-në, është tërësisht i përkushtuar në procesin e zgjerimit dhe nga takimi i sotëm presim sinjal pozitiv drejt rajonit të Ballkanit Perëndimor, deklaroi sot ministrja finlandeze për çështje evropiane, Titi Tupurainen gjatë arritjes në Luksemburg.
Nëpërmjet rrjetit social “Facebook” (Fejsbuk – FB), kryeministri i RMV-së, Zoran Zaev dhe zëvendëskryeministri për Çështje Evropiane, Bujar Osmani kanë deklaruar se, perspektiva evropiane do të mbetet lartë në agjendën e RMV-së.
Ministri i Punëve të Jashtme i Holandës, Stef Bllok sot e përsëriti qëndrimin e shtetit të tij se, RMV-ja është më e gatshme se, Shqipëria për fillimin e negociatave me BE-në dhe shtoi se, Holanda vlerëson se çdo shtet duhet të vlerësohet sipas plotësimit të kritereve, të cilat nuk janë ndryshuar nga BE-ja.
- LEXO: Finlanda kërkoi paralelisht BE-ja ta japë datën dhe ta realizojë kërkesën e Francës
- LEXO: Pendarovski: Presim vendim pozitiv nga Këshilli i BE-së
- LEXO: Dimitrov foli para Komisionit të Parlamentit Evropian
- LEXO: Eurodeputetja me origjinë shqiptare kërkoi negociatat për RMV-në dhe Shqipërinë
- LEXO: Qeveria e RMV-së nga Samiti i BE-së e pret vendimin e pritshëm – marrjen e datës
- LEXO: Zyrtarisht, në takimin Makron – Merkel u bisedua vetëm për sulmet e fundit në Siri