Më 13 janar Gjykata Kushtetuese nisi procedurë për nenin 22 të Ligjit për paga dhe kompensime të personave të zgjedhur dhe të emëruar i cili u mundëson apanazh funksionarëve dhe deputetëve kur vetë japin dorëheqje ose kur shkarkohen. Sipas kësaj Gjykate, kjo e drejtpërdrejtë është kontestuese prandaj edhe pritet që ta shfuqizojë. Megjithatë, procedura është akoma në fazën e përgatitjes së përmbledhjes përfundimtare dhe pritet të futet së shpejti në rend dite të seancave të ardhshme, transmeton Portalb.mk.
“Lënda për të cilën jeni të interesuar është e regjistruar me numër urdhri 8/2022 dhe është vendosur në seancën e 39-të të vitit 2022, në të cilën është vendosur që të iniciohet procedura për nenin 22 të Ligjit për pagat dhe kompensimet tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë, më konkretisht, bëhet fjalë për kompensimet (të ashtuquajturat apanazhe) për zyrtarët të cilët janë shkarkuar ose kanë dhënë dorëheqje nga pozitat e tyre. Në seancën konkrete është vendosur që Gjykata të iniciojë procedurë, që do të thotë se Gjykata dyshon nëse ai nen është në përputhje me Kushtetutën. Lënda tashmë është në fazën e përgatitjes së përmbledhjes përfundimtare me propozim specifik për nenin kontestues dhe kur të përgatitet do të futet në rendin e ditës të një prej seancave të ardhshme”, u përgjigjën nga Gjykata Kushtetuese të pyetur nga Portalb.mk, se deri ku ndodhet kjo procedurë.
Në nenin për të cilin është nisur procedura është paraparë që deputet, funksionar ose punëtor udhëheqës i cili ka dhënë dorëheqje ose është shkarkuar nga detyra para se të kalojë koha për të cilën është zgjedhur ose emëruar, i ka të drejtat e marrjes së rrogës pasi të ndërpritet funksioni. Personat derisa e realizojnë të drejtën e pagës, kanë të drejtë edhe për kompensim për shfrytëzim të pushimit vjetor, sipas paragrafit 2 të nenit 22 të Ligjit.
Në këtë Ligj parashikohet që deputeti apo funksionari dhe nëpunësi udhëheqës të cilin e emëron Kuvendi, Presidenti ose Qeveria, mund të marrë rrogë pas përfundimit të funksionit në kohëzgjatje prej një viti, edhe atë:
- Tre muaj, nëse funksionin e ka ushtruar deri më gjashtë muaj
- Gjashtë muaj, nëse funksionin e ka ushtruar gjashtë muaj dhe një ditë deri më 12 muaj,
- Nëntë muaj, nëse funksionin e ka ushtruar 12 muaj dhe një ditë deri më 24 muaj dhe
- 12 muaj, nëse funksionin e ka ushtruar 24 muaj dhe më shumë
Sa i përket dispozitave të tjera Gjykata vendosi që të mos nis procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së neneve: 19, 20, 21, 23, 24 dhe 25 të Ligjit të shënuar në pikën 1 nga ky vendim dhe vendosi që ta hedhë poshtë nismën në lidhje me kërkesën për vlerësim të pëlqimit të ndërsjellë të dispozitave të shënuara në pikat 1 dhe 2 nga ky vendim me nenet: 105, 106 dhe 113 nga Ligji për marrëdhënie pune.
Një rast të tillë kishte para katër vjetëve kur apanazh kërkuan anëtarët e KSHZ-së të cilët në vitin 2017 vetë dhanë dorëheqje nën presionin e publikut dhe ambasadorit amerikan Xhes Bejli i cili publikisht i kritikoi se kanë votuar bonuse për zgjedhjet lokale në vlerë prej katër dhe dy pagave shtesë.
Në shkurt të vitit të kaluar, u bë përpjekje nga partia “E majta” që pas përfundimit të mandatit, deputetët, ministrat dhe funksionarët e tjerë shtetëror të mos vazhdojnë të marrin rrogë nga shteti por të trajtohen si qytetarët e tjerë. Megjithatë deputetët nuk ranë dakord për shfuqizimin e të drejtës së apanazhit, ndërsa propozimi mori mbështetjen e vetëm 16 deputetëve, 13 votuan kundër kurse të tjerët nuk votuan aspak.