Kinë-Tajvan: Tensionet rriten përpara vizitës së pritshme të Pelosit
Tajvani po përgatitet për një shfaqje të mundshme të forcës nga Kina pasi kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-ve Nancy Pelosi pritej të mbërrinte në ishull të martën vonë, shkruan BBC, transmeton Portalb.mk.
Vizita e saj – e cila nuk mbështetet nga Shtëpia e Bardhë – do të ishte e para nga një zyrtar kaq i lartë amerikan në dekada.
Pelosi është zyrtari i tretë më i lartë në qeverinë amerikane dhe një kritik i gjatë i Pekinit.
Kina ka paralajmëruar vazhdimisht kundër vizitës dhe të martën tha se SHBA-të do të “paguajë çmimin”.
Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme Hua Chunying tha se Kina kishte qenë në komunikim me SHBA-në për ndjeshmërinë e vizitës.
“Pala amerikane do të mbajë përgjegjësinë dhe do të paguajë çmimin për minimin e interesave të sigurisë sovrane të Kinës”, tha ajo.
Të martën Kina dërgoi avionë luftarakë deri në vijën mesatare, vijën ndarëse informale në ngushticën e Tajvanit midis kontinentit kinez dhe Tajvanit.
Forcat e saj kanë mbajtur gjithashtu stërvitje me zjarr të drejtpërdrejtë dhe komanda lindore e ushtrisë kineze postoi një video në internet duke thënë se ishte “plotësisht e përgatitur për çdo rast”.
Ministria e Mbrojtjes e Tajvanit tha se kishte një zotërim të plotë të aktiviteteve ushtarake pranë ishullit dhe ishte e vendosur të mbrohej kundër çdo kërcënimi kinez.
Tajvani është një ishull i vetëqeverisur, por i pretenduar nga Kina, e cila e sheh atë si një provincë të shkëputur.
SHBA -ja ka marrëdhënie zyrtare diplomatike me Kinën dhe jo me Tajvanin, por ruan atë që e quan një “marrëdhënie të fortë, jozyrtare” me ishullin.
Më herët gjatë javës, Kirby u tha gazetarëve se Kina mund të përgjigjet me provokime ushtarake – duke përfshirë gjuajtjen e raketave pranë Tajvanit, nisjen e aktiviteteve ajrore ose detare në shkallë të gjerë ose duke bërë “pretendime të rreme ligjore” për të justifikuar një bllokadë detare të ngushticës së Tajvanit.
Zonja Pelosi filloi turneun e saj në Azi të dielën pa përmendur Tajvanin në itinerarin e saj. Ajo deri më tani ka vizituar Singaporin dhe Malajzinë, si dhe ka planifikuar ndalesa në Korenë e Jugut dhe Japoni.
Megjithatë, ajo raportohet gjerësisht në mediat tajvaneze dhe amerikane se planifikon të zbarkojë në Taipei vonë të martën në mbrëmje dhe të mbajë takime me udhëheqësit e Tajvanit të mërkurën.
Të martën, kryeministri i Tajvanit Su Tseng-chang tha se ishulli “mirëpret ngrohtësisht” çdo mysafir të huaj dhe “do të bënte aranzhimet më të përshtatshme” për çdo vizitor.
Vizita ka krijuar një dhimbje koke diplomatike për Shtëpinë e Bardhë. Presidenti Joe Biden javën e kaluar tha se ushtria amerikane beson se një vizitë e Pelosit në Tajvan “nuk është një ide e mirë për momentin”.
Të hënën, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare, John Kirby tha se zonja Pelosi “ka të drejtë të vizitojë Tajvanin” dhe “merr vendimet e saj”, duke shtuar se Shtëpia e Bardhë respekton pavarësinë e Kongresit të SHBA-ve.
Ekziston një mbështetje e fortë dypartiake për Tajvanin në mesin e publikut amerikan dhe në Kongresin e SHBA.
Pelosi, një figurë e lartë në Partinë Demokratike, ka qenë prej kohësh një kritike e zëshme e lidershipit kinez, duke denoncuar rekordin e saj të të drejtave të njeriut. Ajo ka takuar më parë disidentë pro-demokracisë dhe ka vizituar sheshin Tiananmen për të përkujtuar viktimat e masakrës së vitit 1989.
Ajo fillimisht kishte planifikuar të vizitonte Tajvanin në prill, por e shtyu udhëtimin pasi rezultoi pozitive për Covid-19. Në fillim të këtij muaji ajo tha se ishte “e rëndësishme për ne që të tregonim mbështetje për Tajvanin”.
Kirby vuri në dukje se ish-kryetari republikan i Dhomës së Përfaqësuesve, Newt Gingrich kishte vizituar Tajvanin në vitin 1997 dhe se ligjvënës të tjerë amerikanë e vizituan Tajvanin në fillim të këtij viti.
“Asgjë nuk ka ndryshuar. Nuk ka asnjë dramë për të folur. Nuk është pa precedent që një kryetar i Dhomës së Përfaqësuesve të shkojë në Tajvan,” tha ai, duke shtuar se zonja Pelosi po udhëton me avionë ushtarakë amerikanë gjatë turneut të saj aziatik.